Flower Guide : ความหมายของดอกไม้ ในแต่ละวัฒนธรรม

ในวัฒนธรรมของชาวไทย เราจะใช้ดอกไม้งานมงคลเพื่อเป็นการแสดงความยินดี ความเคารพ อีกทั้งยังใช้ในการตกแต่งสถานที่ของงาน ในงานไว้อาลัย ดอกไม้จะถูกใช้เพื่อแสดงความเสียใจ และในเชิงศาสนา คนไทยจะนิยมใช้ดอกไม้เพื่อถวายให้กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งดอกไม้ที่เราใช้ก็มีหลากหลาย เช่น ดอกเบญจมาศในงานแต่งงานสื่อให้ถึงรักที่ซื่อสัตย์ ดอกกล้วยไม้ในงานศพสื่อให้ถึงความรักและการระลึกถึงผู้ล่วงลับ และในศาสนา เราจะนิยมใช้ดอกบัวเพื่อถวายพระพุทธ หรือถ้าเป็นในวัดฮินดูก็จะถวายพวงมาลัยดอกดาวเรืองสีเหลืองที่สื่อถึงความเจริญในการงานและการเงิน

ที่ประเทศญี่ปุ่น ดอกซากุระเป็นเครื่องหมายของความชั่วคราวและการเกิดใหม่ ในวัฒนธรรมของชาวญี่ปุ่น เทศกาลฮานามิเป็นช่วงเวลาของการสังสรรค์และรับชมดอกซากุระในฤดูใบไม้ผลิ เป็นเทศกาลที่เต็มไปด้วยสีสันของดอกซากุรและดอกไม้ไฟตอนกลางคืน แต่ก็แฝงความหมายของการผลิดอกซากุระที่สอดคล้องกับแนวสอนของชาวพุทธ ซึ่งก็คือการไม่ยึดถือในสิ่งใดสิ่งหนึ่งและวัฏจักรของชีวิตที่เลี่ยงไม่ได้

ในวัฒนธรรมอินเดีย ดอกไม้มีบทบาทอย่างมากในทางศาสนา โดยเฉพาะในศาสนาฮินดูและศาสนาพุทธ จะให้ความสำคัญกับดอกบัวเพราะมันสื่อถึงความใสสะอาดและความรู้แจ้ง นอกจากนี้แล้วดอกบัวยังสื่อถึงการเกิดใหม่ การชำระล้าง และการฝ่าฟันอุปสรรค เปรียบเสมือนกับดอกบัวที่เติบโตมาจากดินโคลนสกปรกก่อนที่จะเบิกบานอย่างสง่างามเหนือผิวน้ำ

ในประเทศจีน ดอกโบตั๋นเป็นที่นิยมในสมัยจีนโบราณโดยเฉพาะในครอบครัวชนชั้งสูงและราชวงศ์ พวกเขาจะนิยมปลูกเลี้ยงดอกโบตั๋นไว้ในสวนเพราะดอกโบตั๋นนั้นสื่อถึงความมั่งคั่ง ความร่ำรวย และเกียรติยศ ในยุคปัจจุบัน คนจีนจะนิยมใช้ดอกโบตั๋นในงานแต่งงานและเทศกาลต่าง ๆ 

อีกหนึ่งดอกไม้ที่คนจีนให้ความสำคัญก็คือดอกเบญจมาศ เป็นดอกไม้ที่สื่อถึงความแข็งแรงและสุขภาพที่ยืนยาวด เพราะดอกเบญจมาศเป็นดอกไม้ที่ออกดอกสีสดในขณะที่ดอกไม้อื่น ๆ เหี่ยวเฉาในสภาพอากาศที่เย็น

ชาวเม็กซิกันจะจัดเทศกาล “วันแห่งความตาย” หรือ “Day of the Dead” ในทุก ๆ ปีเพื่อระลึกถึงผู้ที่ล่วงลับ ซึ่งชาวเม็กซิกันเชื่อว่าสีเหลืองและกลิ่นหอมของดอกดาวเรืองจะช่วยนำทางวิญญาณของผู้ล่วงลับให้กลับมาหาครอบครัวและเสวยอาหารที่พวกเขาได้จัดเตรียมไว้

ในประเทศแอฟริกาใต้ ชาวท้องถิ่นมองดอกโปรเทียว่าเป็นสัญลักษณ์ของความแข็งแรง เพราะว่าดอกโปรเทียเติบโตในสภาพแวดล้อมที่ยากลำบาก คนเลยจำเอกลักษณ์ดอกโปรเทียว่าแข็งแรงและสามารถปรับตัวในสภาพแวดล้อมที่ยากแก่การเติบโต ดอกโทรเปียเลยถูกยกย่องให้เป็น “ดอกไม้ประจำชาติ” ของแอฟริกาใต้

ในคติชนของชาวยูเครน พวกเขาเชื่อว่าดอกทานตะวันสามารถช่วยป้องกันวิญญาณร้าย โชคร้าย และโรคเจ็บป่วยต่าง ๆ ซึ่งความเชื่อนี้มักจะถูกพูดถึงผ่านบทกลอน เพลง และภาพวาดตามเฟอร์นิเจอร์ไม้และผนังกำแพง

ในปัจจุบัน ยูเครนใช้ดอกทานตะวันเป็นเครื่องหมายสันติภาพ ยกตัวอย่างเช่นในปี 1996 ในพิธีปลดประจำการฐานจรวดนิวเคลียร์ เหล่ารัฐมนตรีกลาโหมของยูเครน อเมริกา และรัสเซีย ต่างปลูกดอกทานตะวันเพื่อเป็นสื่อถึงสันติภาพ

สำหรับชาวอียิปต์ ดอกไม้ไม่ได้เป็นเพียงแค่สัญลักษณ์หรือของตกแต่ง แต่มันเป็นทรัพยากรที่พวกเขานำมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ยกตัวอย่างเช่นดอกบัวอียิปต์ เป็นดอกบัวสีม่วงหรือสีฟ้าที่มีสีสวยงาม สื่อถึงความบริสุทธิ์และการเกิดใหม่ แต่สีของดอกบัวสามารถถูกกลั่นออกมาใช้ผสมเป็นยากล่อมประสาทหรือยาคลายกล้ามเนื้อ 

อีกตัวอย่างก็คือต้นกกอียิปต์ (Papyrus) ซึ่งนอกจากการนำไปถวายเทพในวิหารฟาโรห์แล้ว ชาวอียิปต์ยังนำพาไพรัสมาทำเป็นกระดาษเขียนบันทึกอีกด้วย